Sahte medya ağları üzerinden manipülasyon derinleşiyor
03 Aralık 2025’te Euronews’te yayımlanan bir inceleme, Fransa’da Fransız basınına benzer şekilde tasarlanmış çok sayıda sahte haber sitesinin internet kullanıcılarını yanıltarak Rusya yanlısı ve Batı karşıtı anlatıları yaydığını ortaya koydu. Analistler, ocak–eylül döneminde en az 200 yeni kurgu medya sitesinin açıldığını ve bunların 141’inin Fransız basınını taklit ettiğini tespit etti. Bu siteler, dijital dezenformasyon kampanyasında Rusya’nın “Fırtına-1516” operasyonuyla ilişkilendiriliyor. “Doppelgänger” adıyla bilinen bu operasyon; yapay zekâyla üretilmiş sahte videolar, montajlar ve taklit haber portalları üzerinden Avrupa genelinde Putin yanlısı içeriklerin yayılmasını sağlıyor. Araştırmacılar, bu ağın Moskova’da yaşayan ve uzun süredir Kremlin propagandasının önemli aktörlerinden olan John Mark Dougan tarafından yönlendirildiğini değerlendiriyor.
Fransız kurumlarına güveni hedef alan sistematik kampanya
Fransa’da yayılan bu dezenformasyon akışı, Rusya’nın Ukrayna savaşı bağlamında yürüttüğü daha geniş küresel etki operasyonunun bir parçası olarak görülüyor. Moskova’nın amacı; Avrupa toplumlarında Ukrayna’ya verilen desteğin sorgulanmasını sağlamak, yaptırımların gerekliliğine yönelik şüphe oluşturmak ve böylece Batı’nın birlik içindeki duruşunu aşındırmak. Bu sahte içerikler, özellikle 2026 yerel seçimleri yaklaşırken Fransız seçmeninin güvenini sarsmayı ve yerel yönetimlere yönelik hoşnutsuzluğu artırmayı hedefliyor.
Rusya, 200’den fazla sahte medya sitesini yapay zekâ destekli içerik üretimi ve çevrimiçi operasyonlarla birleştirerek manipülasyonu daha etkili hâle getiriyor. Benzer tasarımlar ve yerel medya kodlarının taklit edilmesi, bu sitelere yüksek düzeyde “gerçeklik” algısı kazandırıyor ve yanlış bilgilerin geleneksel haber akışıyla karışmasına neden oluyor. Böylece toplumun doğru bilgi ile manipülatif içerik arasındaki ayrımı yapması zorlaşıyor.
Avrupa genelinde artan risk: endüstriyelleşmiş dezenformasyon
“Doppelgänger” operasyonu, Rusya’nın sahte haber üretimini sistematik ve endüstriyel bir düzeye taşıdığını gösteriyor. Yapay zekâ kullanılarak hızlı ve düşük maliyetli biçimde hazırlanan içerikler, yerel haber sitelerini taklit ederek sahicilik izlenimi yaratıyor. Bu durum, Avrupa’da dezenformasyonun yayılabileceği noktaların çoğalmasına ve geleneksel karşı koyma yöntemlerinin yetersiz kalmasına yol açıyor. Gazetecilik örgütlerinin son analizleri, şubat ayından bu yana bu sahte sitelerde 4.000’den fazla makale yayımlandığını, sadece ekim sonundan aralık başına kadar bu sayıya 5.000 yeni içerik eklendiğini ortaya koyuyor.
Bu strateji özellikle tehlikeli çünkü sahte siteler marjinal görünmek yerine profesyonel gazeteciliğin stilini taklit ediyor; gerçek haberleri dramatize ederek, bağlamı bozarak veya abartarak sunuyor. Böylece içerik, okura tanıdık ve yerel bir haber izlenimi veriyor ve manipülasyonun etkisi artıyor.
Demokrasiye yönelik tehdit ve Avrupa için uyarı işareti
Araştırmalar, Rusya’nın Fransa’da yürüttüğü dezenformasyon kampanyasının nihai amacının Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u ve Fransız devlet kurumlarını itibarsızlaştırmak olduğunu gösteriyor. Kremlin yanlısı çerçeveler, Fransız siyasetini kaotik, yozlaşmış ve işlevsiz göstermek için tasarlanıyor; aynı zamanda Rusya’yı “etkili ve istikrarlı” bir alternatif gibi sunuyor.
Bu tablo, Avrupa için bilgi güvenliği araçlarının yenilenmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyor. Uzmanlar; yapay zekâ kaynaklı manipülasyonun hızına karşı koyabilecek erken tespit sistemleri, şeffaflık düzenlemeleri ve dezenformasyon ağlarını yönetenlere yönelik hukuki yaptırımların güçlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Toplumların medya okuryazarlığını artırmak da hayati önem taşıyor. Aksi hâlde, Avrupa’daki demokratik süreçler dış müdahalelere açık kalmaya devam edecek.
